Przestrzeń może odgrywać kluczową rolę w szkole w stymulowaniu nie tylko aktywnego uczenia się uczniów, ale także w promocji i upowszechnianiu innowacyjnych form pedagogiki wdrażanych w salach lekcyjnych i innych, wspólnych częściach szkoły. Przestrzeń (w rozumieniu fizycznym), pedagogika i technologia edukacyjna wpływają na siebie nawzajem i spójne zmiany w tych trzech obszarach mogą doprowadzić do transformacji szkoły.
Wielu dyrektorów, nauczycieli i edukatorów zdaje sobie sprawę z tego, że metody nauczania oraz treści edukacyjne muszą ulec zmianie, jeśli chcemy je dostosować do wyzwań i realiów XXI wieku. Jednym z najczęstszych postulatów jest podążanie w kierunku edukacji aktywnej, skoncentrowanej na uczniu, takiej, która rzeczywiście przygotuje młode pokolenie na wyzwania zmieniającego się świata. W rzeczywistości taka zmiana jest możliwa w każdej placówce edukacyjnej, nawet takiej, która ma ograniczenia wynikające z dostępnej przestrzeni fizycznej. Nie da się jednak jej wprowadzić bez zmiany kontekstu edukacyjnego, w tym metod, przestrzeni uczenia się i priorytetów.
O tym, co i jak można zmienić w przestrzeni szkoły oraz jak organizować w niej aktywności edukacyjne, aby stymulować aktywne uczenie się uczniów, rozmawiali uczestnicy warsztatu zorganizowanego przez Fundację Think! Przestrzeń w edukacji – Program rozwoju kompetencji Novigado, który odbywał się w dniach 17-18 września w Warszawie. W warsztacie wzięło udział 13 nauczycieli, którzy będą realizować program pilotażowy w sześciu polskich szkołach średnich.
Myśląc o przestrzeni, w której uczymy się czasem zapominamy, że przede wszystkim powinniśmy skoncentrować się na uczeniu i dopasować przestrzeń do celów i aktywności, które planujemy z uczniami. Bywa często tak, że dbamy o wygląd i piękno otoczenia, ale przestrzeń nie jest dostatecznie dopasowana, pozostaje edukacyjnie dysfunkcyjna, zwłaszcza jeśli prymat w jej projektowaniu odda się osobom spoza szkoły. – mówi Marcin Polak, koordynator projektu Novigado. Przestrzeń, podobnie jak technologia, powinny pełnić rolę służebną wobec pedagogiki i służyć osiąganiu wyższej efektywności i jakości kształcenia.
Podczas dwudniowego warsztatu nauczyciele szkół średnich z Sosnowca, Rudy Ślaskiej, Gliwic, Warszawy, Żychlina i Gdyni poznawali różne sposoby organizacji przestrzeni klasy pod kątem planowanych aktywności edukacyjnych oraz przykłady dynamicznych formatów pracy uczniów, nastawionych na inicjowanie aktywnego uczenia się.
Myśląc o transformacji nauczania nie wystarczy rozważać i wdrażać (kosztownych) zmian w przestrzeni szkoły, żeby było ładnie i miło się uczyć. Trzeba się skupić na metodach aktywnego uczenia się i na przygotowaniu uczniów do korzystania z nowych form uczenia się w konkretnej przestrzeni klasy lub wspólnych częściach szkoły. Uczeń musi wiedzieć, po co to wszystko robimy i czego od niego oczekujemy. Musimy mieć też świadomość, że aktywne metody pracy z uczniami trzeba stosować przez dłuższy czas, próbować, zmieniać, dostosowywać do uczniów i nie poddawać się” – mówi Marcin Polak.
***
Finansowany ze środków Erasmus+ projekt NOVIGADO koordynuje Fundacja Think! (lider konsorcjum), zaś partnerami są belgijska organizacja European Schoolnet (zrzeszająca wszystkie ministerstwa edukacji w UE), turecki YEGITEK (agencja tureckiego ministerstwa edukacji ds. technologii), francuska CANOPE (agencja francuskiego ministerstwa edukacji ds. Publikacji edukacyjnych) i dwie innowacyjne szkoły – francuska Lycee Pilote Innovant International oraz portugalska Agrupamento de Escolas Fernando Casimiro Pereira da Silva.
Projekt NOVIGADO realizowany jest do maja 2022. Na stronie https://fcl.eun.org/novigado-results sukcesywnie publikowane będą rezultaty projektu, w kilku językach, także po polsku. Już można tam znaleźć opracowanie poświęcone współczesnemu rozumieniu aktywnego uczenia się (w języku angielskim oraz m.in. streszczenie w języku polskim), opinie przedstawicieli środowisk naukowych i oświatowych dotyczących aktywnego uczenia się we współczesnej szkole, jak również kilkadziesiąt notek dotyczących przeglądu światowej literatury w tym temacie. Na blogu Novigado znajdziecie linki do webinarów poświęconych wybranym zagadnieniom edukacyjnym związanym z tematem projektu (zobacz tutaj zapowiedzi i zrealizowane webinary).
Zapraszamy do śledzenia informacji o projekcie NOVIGADO i korzystania z opracowań i materiałów dla szkół i nauczycieli.
Więcej informacji: http://fcl.eun.org/novigado
